Oleje tłoczone na zimno - dlaczego warto? Rodzaj, smak, zastosowanie.
Dlaczego oleje tłoczone na zimno są polecane do stosowania w codziennej diecie? Wyciskane są jedynie mechaniczne w temperaturach, które nie przekraczają 50 stopni Celsjusza. Co nam to daje?
Dzięki tłoczeniu w niskich temperaturach – zachowują większość składników odżywczych i witamin.
Rodzaje olejów roślinnych - sposób produkcji
-
produkowane metodą chemiczną
Surowiec podgrzewa się do temperatury 100 stopni i ekstrahuje się z niego olej przy pomocy rozpuszczalników chemicznych. To najtańszy sposób pozyskania oleju ale jak pisałam wyżej pozbawia to oleju wszelkich substancji odżywczych. Czytałam również, że przy produkcji chemicznej w oleju mogą pozostawać resztki rozpuszczalników
- oleje tłoczone na zimno
Dużo droższym i mniej efektywnym sposobem produkcji oleju jest tłoczenie oleju z konkretnego surowca w temperaturze nie wyższej niż 40-50 stopni Celsjusza. Dzięki temu zachowują one wszystkie naturalne substancje oraz smak i zapach.
Oleje roślinne zimnotłoczone - oczyszczanie
Czy to koniec podziału olejów roślinnych? A nie! Kolejnym etapem jest oczyszczanie olejów i w zależności od poziomu oczyszczania, dzielimy je na: rafinowane i nierafinowane
- oleje rafinowane
Rafinowane – czyli oczyszczone – filtrowane i rafinowane. Z jednej strony pozbywamy olej niepożądanych składników ale jednocześnie olej traci smak oraz aromat oraz składniki odżywcze. Dodatkowo, wysoka temperatura powoduje, że nienasycone kwasy tłuszczowe przemieniają się w rakotwórcze tłuszcze trans
- oleje nierafinowane
Jeśli chcemy zachować jak najwięcej witamin, kwasów tłuszczowych i fitosteroli w oleju roślinnym, nie powiiniśmy go oczyszczać. Nierafinowane oleje zachowują również smak i aromat.
Oleje roślinne zalety
- niska zawartość tłuszczy nasyconych
Oleje roślinne mają bardzo niską zawartość tłuszczy nasyconych, które podnoszą poziom cholesterolu. A podniesiony poziom cholesterolu, powoduje, że złogi cholesterolowe odkładają się w ścianach tętnic i powodują miażdżycę naczyń krwionośnych. Tłuszcze zwierzęce są powszechne w produktach pochodzenia zwierzęcego, które podnoszą poziom cholesterolu.
- bogactwo tłuszczy jednonasyconych i wielonasyconych kwasów omega-3 i omega-6
O zdrowotnych właściwościach kwasów omega-3 i omega-6 nie trzeba pisać. Wspomagają one pracę mózgu i poprawiają stan zdrowia całego organizmu. Są one najważniejszymi kwasami, wchodzą bowiem w skład błon komórkowych.
- witaminy
Oleje roślinne zawierają mnóstwo witamin, ale także mogą być ich źródłem. Kupując oleje zwróć uwagę czy zawiera witaminę E (witamina młodości), K oraz prowitaminę A.
- mikro i makroelementy
Związki mineralne są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu a otrzymać możemy je wyłącznie z pokarmem, bowiem nasz organizm nie potrafi sam sobie ich wytworzyć. Związki mineralne są budulcem komórek, regulują przewodzenie impulsów nerwowych, zwiększają odporność.
- fitosterole
Jaki olej roślinny do smażenia?
Dlaczego oleje roślinne nadają się głównie do sałatek? Jak pisałam wyżej po poddaniu go działaniu wysokiej temperatury, traci on niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe oraz składniki mineralne. Zapłacimy więc więcej za olej tłoczony w niskiej temperaturze a ostatecznie otrzymamy to, co moglibyśmy kupić taniej. Są jednak wyjątki:
Oleje roślinne na których można smażyć
- olej kokosowy - temperatura dymienia wymosi od 185 do 205 st. Dzięki dużej ilości kwasu laurynowego nie powoduje wzorstu cholesterolu we krwi.
- olej ryżowy - to najlepsza opcja do długiego smażenia mięsa - jego temperatura dymienia dochodzi do 230 st.
- oliwa z oliwek - temperatura dymienia wynosi 210 st. jeśli mamy więc na nim smażyć to najlepiej krótko - warzywa np cebulkę
- olej rzepakowy - najbardziej znany jednak jedynie w formie przetworzonej - jako najtańszy olej na półce sklepowej. Można jednak skorzystać z jego właściwości wybierając nieprzetworzoną formę bez tłuszczów trans.
Rodzaje olejów zimnotłoczonych
Rodzajów olejów zimnotłoczonych jest bardzo dużo. Czy się różnią?
- smakiem
- aromatem
- kolorem
- zawartością składników odżywczych

Olej słonecznikowy
- smak - słabo wyczuwalny
- wartości odżywcze - witamina E, beta-karoten, lecytyny oraz kwasy omega-6
- działanie - obniża poziom cholesterolu we krwi wpływając na dobre krążenie krwi i czynności serca, chroni skórę przed oznakami starzenia, poprawia funkcjonowanie mózgu, pomaga przy dolegliwościach jelitowych, zapaleniach górnych dróg oddechowych i w chorobach kobiecych.

Olej rzepakowy
- smak
- wartości odżywcze - polifenole, fitosterole, witaminy E, K, A
- działanie - antyoksydacyjne, obniża ryzyko cukrzycy, przeciwutleniające, antynowotworowe, dba o kondycje skóry

Olej kokosowy
- smak - delikatny
- wartości odżywcze - kwasy tłuszczowe: kwas laurynowy, mirystynowy, palmitynowy, kaprylowy, kaprynowy i stearynowy, kwasy nienasycone: nienasycone: kwas oleinowy i linolowy
- działanie - odchudzające, wzmacnia wydolność

Olej z ogórecznika
- smak - delikatny, lekko kwaskowy
- wartości odżywcze - kwasy tłuszczowe, m.in. kwas linolowy i gamma-linolenowy,
- działanie - usuwa toksyny, wzmacnia odporność

Olej konopny
- smak - delikany
- kolor zielonkawy
- wartości odżywcze - kwas oleinowy, palmitynowy, gamma-linolenowy, arachidonowy i eikozanowy, przeciwutleniacze, proteiny, aminokwasy, karoten, fitosterole, fosfolipidy, minerały (w tym Ca, Mg, S, K, Fe, Zn i P), witaminy – A, D, E oraz K, chlorofil, canabidol, β-sitosterol, tokoferol, terpeny i salicylan metylu
- działanie - silne działanie przeciwnowotworowe, wspomaga naturalną, oczyszcza organizm odporność organizmu, przeciwzapalne, regenerujce, antysceptyczne, fotoprotekcyjne

Olej lniany
Olej lniany szybko jełczeje!!!! Należy go przechowywać w w lodówce, w temperaturze od 4 do 10 stopni C, w ciemnych butelkach. Po otwarciu butelki należy go spożyć do 3-4 tygodni. Gorzki, nieprzyjemny smak jest potwierdzeniem, że olej zjełczał - należy go wylać - jest szkodliwy!
- smak - lekko gorzkawy
- wartości odżywcze - gwarantuje nawet 50% kwasów omega-3, kwas alfa lineolonowy
- działanie - wspomaga układ nerwowy, krążenia i trawienny

Olej z ostropesu
- smak
- wartości odżywcze - antyutleniacze i flawonoligniany
- działanie - chroni wątrobę, zapobiega powstawaniu kamieni żółciowych

Olej krokoszowy
- smak
- wartości odżywcze - alfa-tokaferol - witamina E w najczystszej postaci, witamina A
- działanie - wspomaga układ krążenia, ma właściwości wykrztuśne, pomaga na bolesne miesiączki, wspomaga złuszczanie i odbudowę komórek skóry

Olej z orzecha włoskiego
- smak - orzechowy z nutą karmelu
- wartości odżywcze - Kwas linolowy – 52,9 % Kwas oleinowy – 22,1 % Kwas alfa-linolenowy – 10,4 % Kwas palmitynowy – 7,0 % Kwas stearynowy – 2,0 % Kwas gadoleinowy – 0,4 % Kwas palmitoleinowy – 0,1 % Kwas eikozenowy – śladowe Kwas behenowy – śladowe Kwas erukowy – śladowe, Witamina E: 0,4 mg Witamina K: 15 µg Fitosterole: 176 mg
- działanie - Antynowotworowe, przeciwzapalne, antybakteryjne, antyseptyczne, anti-Aging, antygrzybicze, wyszczuplające, przeczyszczające, przeciwbólowe, przeciwcholesterolowe, regeneracyjne, zmiękczające, przeciwutleniające.

Olej z czarnuszki
-
smak - intensywny, gorzkawy, korzenno - pieprzny
- kolor - ciemnobrązowy
- wartości odżywcze - witamina E
- działanie - przeciwnowotworowe, przeciwalergiczne, przeciwzapalne

Olej z pestek dyni
- smak - orzechowy
- kolor - zielono-brązowy
- wartości odżywcze - witaminy: E, B1, B2, B6, A, C i D, duże ilości: fitosteroli, selenu, potasu i cynku
- działanie - poprawia trawienie u dzieci, likwiduje większość pasożytów układu trawiennego i powoduje normalizację apetytu u dzieci, oczyszcza organizm i wzmacnia system odpornościowy, działa profilaktycznie w przypadku chorób serca i układu krążenia

Olej sezamowy
- smak - sezamu
- kolor - w zależności od ziaren od jasnożółtego
- wartości odżywcze - sezamina, lecytnę, witaminę B6, D i E, fosfor, magnez, cynk, wapń i żelazo
- działanie - przeciwutleniacz, odchudzające (sezamina)

Olej z sojowy
- smak - delikatny
- kolor - żółto-pomarańczowy
- wartości odżywcze - szereg witamin – w tym A, E i K, a także lecytyna, mikroelementy
- działanie - obniża zły cholesterol, wspomaga równowagę psychiczną, stosowany na na płodność, zdrowe kości i wzrok

Olej z wiesiołka
- smak - odtrącający 😉
- wartości odżywcze - wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym omega-6, kwasu linolowy, kwas gamma-linolenowy, alfa-tokoferol, witamina E, witamina A
- działanie - Łagodzi objawy PMS, wspomaga płodność, łagodzi procesy meopauzy, zalecany na reumatyzm i osteoporozę, Hamuje uszkodzenia nerwów w cukrzycy, Chroni przed chorobami serca i naczyń, zwiększa odporność, Niweluje objawy zespołu chronicznego zmęczenia, Pomaga w leczeniu schorzeń dermatologicznych, Poprawia stan włosów i paznokci, powstrzymuje łysienie,

Olej kukurydziany
- smak - neutralny
- kolor - jasnożółty
- wartości odżywcze - kwas olejowy (około 20-30%) i kwas linolowy (45-70%), duże ilości witaminy E, K oraz kwasu palmitynowego, kwas linolowy
- działanie - polepsza krzepliwość krwi, łagodzi migreny, astmę, katar sienny, chroni naczynia krwionośne, zapobiega miażdżycy, antynowotworowy, regeneruje błony komórkowe, hamuje procesy starzenia

Olej z orzechów arachidowych
- smak - bardzo wyrazisty orzechowy
- wartości odżywcze - jednonienasycony kwas oleinowy omega-9, kwas linolowy omega-6 o średniej zawartości ok. 34%, kwas linolowy omega-6 o średniej zawartości ok. 34%
- działanie - walka z trądzikiem, eliminuje łupież, łagodzi podrażnienia,

Olej z kolendry
- smak - ziołowy - intensywny
- kolor - żółto-pomarańczowy
- wartości odżywcze - linalol (coriandol) oraz głównie jednonienasycone kwasy tłuszczowe (80%), a także: flawonoidy, sterole roślinne i witaminę E.
- działanie - poprawia trawienie, działa wykrztuśnie, przeciwobrzękowo i uspokajająco

Olej z lnianki (rydzowy)
- smak - dosyć charakterystyczny - określa się go jako cebulowy lub orzechowy z nutą goryczy, a także jako korzenny.
- wartości odżywcze - (kwas alfa-linolenowy (rodzina omega-3) od ok. 30 do 40% i kwas linolowy (rodzina omega-6) od ok. 15 do 20%). Ma bardzo korzystną proporcję kwasów omega-3 do omega-6, kwas erukowy, kwasy nasycone ok. 10 %, sterole, przeciwutleniacze z grupy tokoferoli (głównie witamina E), związki fenolowe, witamina A, witaminy z grupy B, mikro- i makroelementy, lecytyna.
- działanie - antycholoesterolowe

Olej z pestek granatu
- smak - delikatny
- kolor - złoty
- wartości odżywcze - kwasy tłuszczowe: nasycone, jednonienasycone, fitosterole, z przewagą beta-sitosterolu, stigmasterolu i kampesterolu fitoestrogeny (genisteina, daidzeina, kumestany) estrogeny sterydowe - 17-alfa estradiol, estron gamma-tokoferol polifenol
- działanie - wzmacnia i odbudowuje naskórek, Walka z wolnymi rodnikami, przeciwzapalne przeciwzmarszczkowe

Olej z gorczycy
- smak - dość ostry
- wartości odżywcze - bogactwo żelaza, wapnia oraz fosforu, selenu, cynku, magnezu
- działanie - schorzenia pokarmowe, wzmacnianie włosów.

Olej makowy
- smak - delikatny orzechowy smak i specyficzny zapach nasion maku
- kolor - jasnosłomkowy
- wartości odżywcze - witaminy A, D, E, C, dużo żelaza, miedzi, manganu, magnezu, fosforu i cynku.
- działanie - przyspiesza gojenie ran na skórze, zmniejsza ryzyko wystąpienia zatorów naczyniowych i sklerozy, stabilizuje strukturę nabłonków, podnosi ogólną odporność organizmu

Olej z czarnego sezamu
- smak - słodkawy, lekko orzechowy i bardziej intensywny
- wartości odżywcze - sezamol i sezamoliny, magnez
- działanie - łagodzi podrażnienia skóry, skuteczny w usuwaniu płytki nazębnej, redukuje bakterie w jamie ustnej, obniża ciśnienie krwi, zapobiega problemom z układem kostnym, wspiera układ pokarmowy.
Testowałam oleje tłoczone w niskiej temperaturze ze sklepu Niwki.pl

Domowy majonez
Domowy majonez z mieszanek oleju tłoczonych na zimno: ✅190 g oliwa z oliwek ✅ 30 g olej konopny ✅ 10 g olej lniany

Wegański majonez z aquafaby (bez jaj)
Domowy majonez z mieszanek oleju tłoczonych na zimno:
190 g oliwa z oliwek
30 g olej konopny